Klub Sportowy PŁASZOWIANKA Kraków
Historia klubu
Historia Klubu Sportowego „Płaszowianka” rozpoczyna się w 1934 roku. Klub powstał z inicjatywy mieszkańców Płaszowa: Jana Golika, Józefa Madeja, Ignacego Krzepickiego, Józefa Gaczoła. Największy wkład wniósł Jan Golik, który podarował grunty i zainicjował budowę hali sportowej. Od tamtego czasu kariera sportowa trenerów, zawodników, działaczy niejednokrotnie uzależniona była od zmian ustrojowych i politycznych zachodzących w Polsce.
Działalność klubu w pierwszych latach istnienia opierała się tylko na sekcji piłki nożnej. Klub rozwijał umiejętności dzieci i młodzieży w kilku grupach wiekowych. Nie brano udziału w rozgrywkach, najważniejsze było rozwijanie pasji i umiejętności u najmłodszych. Okres międzywojenny nie był korzystnym okresem dla polskiego sportu, w tym również dla KS „Płaszowianka”. Klub na cały ten okres zawiesił swoją działalność.
Wznowił ją po II wojnie światowej. Również ten czas nie był najlepszy dla klubu. Pozbawiono go nazwy – nazwano Spójnią. Pod koniec lat 50-tych zniknął ze spisu klubów krakowskich. Wraz z nimi całkowicie zamarło życie sportowe, kulturalne i społeczne w tym rejonie. Pozostało po nim opuszczone boisko sportowe oraz pamięć mieszkańców Płaszowa.
Podczas gdy KS „Płaszowianka” przeżywał ostatnie lata swojej bytności w Krakowie odradzało się łucznictwo w kilku sekcjach sportowych. W latach 50-tych nastąpił ich rozwój. Z wspomnień Aleksandra Jabłońskiego wynika, że w 1950 roku Sławomir Goliński wraz z Marianem Zgałą zakładają przy Krakowskim Biurze Projektów Sieci Energetycznych „Energoprojekt” – sekcję łuczniczą, która zostaje włączona do Koła Sportowego „Ogniwo”, liczącego w tym czasie osiem sekcji. W niedługim czasie łucznicy KS „Ogniwo” stali się wiodącą sekcją w Krakowie, a nawet sięgali po najwyższe sukcesy w kraju.
W roku 1955 wraz ze zmianami zachodzącymi w kraju i strukturze organizacyjnej sportu koło zmieniło nazwę na „Sparta-Energetyk” Kraków. Było to jednosekcyjne koło sportowe należące do zrzeszenia „Sparta”.
W niedługim czasie z uwagi na reorganizację zrzeszeń i klubów zmierzających do stabilizacji ruchu sportowego w Polsce w dniu 18 grudnia 1956 roku na walnym zgromadzeniu koła zapadła decyzja o utworzeniu Klubu Sportowego „Energetyk” z siedzibą przy ul. Wadowickiej 36.
Powstał jednosekcyjny klub, który podlegał zrzeszeniu „Energetyk”. Miał on jednak problemy finansowe, ponieważ nie otrzymał odpowiedniej ilości funduszy na swoją działalność. W roku 1961 ważyły się losy jego dalszego istnienia. Aby poprawić sytuację Wojewódzka Komisja Związków Zawodowych planowała połączenie niektórych klubów sportowych jak: „Polonia” przy ZE Kraków, RKS „Garbarnia”, KS „Energetyk” i utworzenie wspólnego pod patronatem zrzeszenia „Energetyk”. Do połączenia jednak nie doszło, co spowodowało rezygnację wielu członków i działaczy klubu m.in. trenera Mariana Zgały.
Dopiero 16 grudnia 1962 roku na zebraniu sprawozdawczo wyborczym uchwalono połączenie KS „Energetyk” z klubami KS „Polonia” i RKS „Garbarnia”.
Była to trafna decyzja z uwagi na działalność sekcji zrzeszonych w tych trzech klubach. Otrzymały one duży teren „Płaszowianki” (boisko sportowe i przyległe łąki). Z połączenia powstał Międzyzakładowy Klub Sportowy „Energetyk” Kraków, gdzie wiodącą rolę opiekuńczą pełniło KBPE „Energoprojekt” i zrzeszenie „Energetyk”. Siedzibą klubu był budynek „Płaszowianki” przy ul. Stróża Rybna 19. Wówczas pierwszy raz połączyły się drogi sekcji łuczniczej i piłki nożnej obecnej „Płaszowianki”.
W klubie działały wówczas trzy sekcje: łucznictwo, piłka nożna i tenis stołowy.
W 1967 roku nastąpił kryzys. Pojawiły się problemy, głównie finansowe. Słabe wyniki i małe dotacje zmusiły klub do zlikwidowania sekcji tenisa stołowego, a w 1972 roku piłki nożnej. Jedynie sekcja łucznicza, która odnosiła wyniki sportowe pozostała w klubie MZKS „Energetyk”.
W 1971 roku zakończyła działalność sekcja łucznicza przy KS „Korona”. Zawodnicy zmuszeni zostali zmienić barwy klubowe przenosząc się do dwóch istniejących wówczas klubów łuczniczych w Krakowie „Łączność” i „Energetyk”.
Ponowne trudności finansowe zmusiły w 1975 roku Zarząd MZKS „Energetyk” do przekazania obiektu i boiska sportowego „Płaszowianka” zakładowi „Budostal-8”, który miał w zamian wyremontować budynek i dbać o stan boiska. Z faktu, że sekcja piłki nożnej nie istniała obiekty piłkarskie i przyległe boiska wykorzystywane były jako obiekt bardziej rekreacyjny niż sportowy. Kierownictwo Budostalu-8 traktowało je jako miejsce rekreacji dla swoich pracowników (organizowano np. pikniki, rywalizację sportowo-zabawową). Ten okres czasu przetrwała jedynie sekcja łucznicza, która pozostawiła sobie na użytkowanie tory łucznicze i część pomieszczeń budynku. Tylko na 3 lata zapanował spokój.
Był to spokój pozorny. Kontrola władz zwierzchnich w 1978 roku ujawniła niedociągnięcia w działalności sprawozdawczej i księgowości, spowodowane m.in. brakiem odpowiedniej ilości pracowników w sekretariacie klubu MZKS „Energetyk”.
W 1978 roku władze sportowe i Wojewódzka Federacja Sportowa rozwiązały jednosekcyjny klub, a sekcja łucznicza przeniosła swoją działalność do RKS „Garbarnia” Kraków. Nie było to jednak korzystne rozwiązanie dla zawodników. Nowy klub prowadził wówczas cztery sekcje i również miał duże trudności finansowe.
Sekcja łucznicza, choć niezależna finansowo od klubu (otrzymywała dotacje z Urzędu Miasta i Federacji Łuczniczej) nie mogła sprawnie działać, bo pieniądze przeznaczone na jej działalność wydawane były na pokrycie długów innych sekcji.
13 września 1980 roku z inicjatywy Wojewódzkiej Federacji Sportu, po uzgodnieniu z RKS „Garbarnia” sekcja łucznicza zmienia barwy klubowe na SKS „Nadwiślan” Kraków. Decyzja ta była spowodowana lepszą sytuacją materialną nowego klubu i większego doświadczenia w dziedzinie sportu indywidualnego.
Niezależność finansowa sekcji wraz z opiekuńczą i doradczą funkcją SKS „Nadwiślan” bardzo szybko zaowocowała. Jak wspomina ówczesny trener sekcji – Ryszard Pacura na ten okres historii przypadają największe osiągnięcia w dziejach krakowskiego łucznictwa, wszystko dzięki osobom Krzysztofa Kalety i Krzysztofa Włosika. Byli oni w tym czasie najlepszymi łucznikami w Polsce, zdobywając tytuły Mistrzów Polski, reprezentując kraj na najważniejszych zawodach międzynarodowych. W tym czasie aż 14 zawodników SKS „Nadwiślan” należało do kadr narodowych: tenisa ziemnego, kajakarstwa i łucznictwa. Zawodnicy reprezentowali kraj na Igrzyskach Olimpijskich, Mistrzostwach Świata i Europy, stawali na podium Mistrzostw Polski. Krzysztof Włosik reprezentował Polskę na Igrzyskach Olimpijskich w Moskwie. Zajął w nich, jak dotąd, najwyższe 10 miejsce wśród mężczyzn w historii. Krzysztof Kaleta natomiast ustanowił do dnia dzisiejszego niepobity rekord Polski w kategorii Ł-AB.
Pomimo, że na okres ten przypadają znaczące osiągnięcia zawodników, klub borykał się z trudnościami finansowymi. Koniec lat 80-tych również dla SKS „Nadwiślan” okazał się bardzo trudnym okresem. Ze względu na coraz mniejsze dotacje musiał ograniczyć swoją działalność sportową. Z dniem 31 lipca 1992 roku zawodnicy sekcji łuczniczej zostali przeniesieni na stałe do reaktywowanej rok wcześniej „Płaszowianki”.
Klub Sportowy „Płaszowianka” dzięki ogromnej determinacji Macieja Łazarowa, Aleksandra Brasia, Zygmunta Włodarczyka został reaktywowany 29 marca 1991 roku. Na Walnym Zgromadzeniu 22 kwietnia 1991 wybrano Zarząd Klubu oraz utworzono sekcje: łuczniczą, piłki nożnej, tenisa stołowego, a w dalszej przyszłości zaplanowano sekcję kulturystyki. Powołano też szkółkę bokserską. Osiemnaście miesięcy od rejestracji, w wyniku długich i trudnych negocjacji odzyskano w końcu wszystkie obiekty klubu od Budostalu-8.
Przekazanie obiektów w użytkowanie KS „Płaszowianka” nastąpiło w sierpniu 1992 roku. Dzień 5 sierpnia uznać można za datę budowania struktur klubu w wymiarze materialnym i sportowym. Z informacji jaką podał Krzysztof Kaleta – 31 lipca 1992 zawodnicy sekcji łuczniczej SKS „Nadwiślan” przeszli do KS „Płaszowianka” wraz z całym sprzętem sportowym jakim dysponowali oraz zatrudnionymi pracownikami .
Od początków istnienia klubu sekcja piłki nożnej prężnie się rozwijała. Rozpoczęto treningi w najmłodszej grupie wiekowej trampkarzy. Już w niedługim okresie od powstania zgromadziła około 60 młodych adeptów piłki nożnej. Na sezon 1991/1992 zaplanowano zgłoszenie drużyny juniorów do rozgrywek. Dwa lata minęły, a utworzona została długo oczekiwana drużyna seniorów.
Na zebraniu zarządu KS Płaszowianka w dniu 9 listopada 1992 roku powołano do życia sekcję kulturystyczną, będącą sekcją wyłącznie rekreacyjną. Na odnowionej i dobrze wyposażonej jak na tamte czasy siłowni niestety nie ćwiczyło zbyt wiele osób. Nie spełniała swojej funkcji. Już po 3 latach została rozwiązania z powodu zbyt małego zainteresowania młodzieży.
Cały okres lat 90-tych był bardzo korzystnym czasem dla rozwijania sportu. Uwarunkowane było to głównie dużymi dopłatami organów władzy państwowej do wszelkich działań sportowych. Pomimo tego z braku zainteresowania młodzieży zamknięte zostały sekcja bokserska i kulturystyki. Niestety z początkiem XXI wieku skończyły się „dobre czasy” dla polskiego sportu. Zarząd Klubu zmuszony został do ograniczania swojej działalności. I tak w 2003 roku z braku funduszy na jej utrzymanie zlikwidowano sekcję tenisa stołowego.